دیدار رییس مرکز تحقیقات استراتژیک با وزیر امورخارجه نروژ

وزیر امور خارجه نروژ اخیرا دیداری با مقامات آمریکایی بخصوص مقامات امنیتی همچون خانم سوزان رایس، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور ایالات متحده، داشته و از سوی دیگر، مقام نروژی پس از سفر به تهران، بلافاصله با مقامات پاکستانی دیدار داشته و پس از آن میزبان وزاری امورخارجه فیلیپین و قطر در اسلو خواهد بود.

با توجه به دیدارهای پیشین و آتی وزیرامور خارجه نروژ، در گفتگوی یک ساعته مقام نروژی با رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک که سفیر نروژ در تهران نیز در آن حضور داشت، تحولات و موضوعات مرتبط با ترکیه، سوریه، پاکستان و قطر به بحث و بررسی گذاشته شد.

در ابتدای بحث، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک، دیدگاه و تحلیل جمهوری اسلامی ایران از کودتای نافرجام ترکیه را بیان داشته و دولت آمریکا را عامل کودتا معرفی نمودند. ایشان همچنین با بیان این موضوع که قطر و ترکیه دارای روابط بسیار تنگاتنگ بوده و علت این امر را دیدگاه های ایدئولوژیک یکسان (تفکر اخوانی) عنوان نمودند. رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک با بیان این موضوع که کودتای ترکیه تاثیر مستقیمی در سیاست های رسمی و رسانه ای قطر در قبال بحران سوریه داشته، به نقل از یک مقام قطری، به طرف نروژی اعلام داشتند که پس از ترکیه، نوبت قطر خواهد بود.

در ادامه گفتگو، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک به تبیین نقش برخی کشورهای منطقه پرداختند. ایشان به عنوان مثال ابراز داشتند که مصر مخالف جریان های اخوانی بوده، با اینحال، رابطه نزدیکی با ترکیه و قطر دارد. همچنین، اردن نیز دائما در حال ایفای نقش یک میانجیگر در سطح منطقه بوده است. جناب آقای دکتر ولایتی ضمن اعلام این موضوع که دولت روسیه به مقامات ترک مبنی بر احتمال کودتا چند روز پیش از وقوع آن، اطلاع داده بودند، عنوان داشتند تا ساعات اولیه کودتا، رسانه های عربی بخصوص شبکه خبری العربیه، همسو با کودتاچیان فعالیت داشته، لکن پس از شکست کودتا، لحن اخبار و مواضع این رسانه سعودی تغییر کرد.

وزیر امور خارجه نروژ نیز با استناد به دیدار خود با مقامات امنیتی ایالات متحده، دخالت واشنگتن در کودتا را منتفی دانسته و عنوان داشت که مقامات ترکیه معتقدند که فتح ا... گولن در پشت پرده، کودتا را سازماندهی و هدایت کرده است. وی همچنین با بیان این موضوع که مستقلا با وزیرخارجه آمریکا نیز درخصوص کودتا در ترکیه، گفتگو داشته، اعلام کرد که دولت آمریکا با دولت اردوغان-ییلدریم هیچ گونه مشکل و مخاصمتی ندارد.

با توجه به دیدار وزیر امور خارجه نروژ با مقامات پاکستانی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک ضمن اعلام این موضوع که آینده منطقه بسیار پیچیده خواهد بود، عنوان داشتند که امنیت پاکستان به هیچ وجه مطلوب جمهوری اسلامی ایران نبوده و بی ثباتی در افغانستان نیز نشئت گرفته از فقدان امنیت در پاکستان است.

در همین راستا، وزیر امور خارجه نروژ ضمن تایید سخنان جناب آقای دکتر ولایتی، با بیان این موضوع که روابط پاکستان-هند نسبت به گذشته از سطح بهتری برخوردار گشته، اشاره به سرمایه گذاری کلان چین در بندر گوادر داشتند. لیکن، ناامنی مانع از بهره برداری حداکثری اسلام آباد از ظرفیت های سرمایه گذاری چین در این کشور شده است.

در ادامه، به درخواست وزیرخارجه نروژ، بحران سوریه در دستور کار مجدد قرار گرفت و وی با اشاره به دیدارهای متعدد وزرای خارجه آمریکا و روسیه با یکدیگر درخصوص بحران سوریه، خواستار اعلام نظر رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک در این خصوص شد. جناب آقای ولایتی اظهار داشتند که این دیدارها باعث انعطاف در مواضع دو طرف شده و روسیه بخصوص نسبت به اکراد منطقه رویکرد منعطف تری اتخاذ کرده است. دکتر ولایتی با بیان این موضوع که برخی کشورها به دنبال پیاده سازی سازوکار فدرالیسم در سوریه و حتی عراق بوده، راه حل نهایی برای بحران سوریه را شکل گیری دولت فراگیر اعلام کردند.

وزیر امور خارجه نروژ نیز با اذعان به کافی بودن جنگ پنج ساله در سوریه، از دیدگاه رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک درخصوص دولت فراگیر، حمایت قاطعانه و صریح داشته و عنوان داشت که هیچ کشور اروپایی اعتقاد به نادیده گرفتن ایران در "معادله سوریه" ندارد. هر دو مقام حاضر در نشست، همچنین، بر حفظ تمامیت ارضی سوریه تاکید چند باره داشته اند. با این وجود، وزیرامور خارجه نروژ اعتقاد داشت که اکثریت جمعیت سوریه، اهل تسنن بوده و لذا دولت موقت در سوریه باید براین اساس تشکیل گردد، هرچند تعدادی از افراد حاضر در کابینه بشار اسد نیز می توانند در دولت موقت حضور داشته باشند. در همین راستا، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک با اشاره الگوی حکمرانی در لبنان، تاکید بر انتخابات آزاد در سوریه تحت نظارت ناظران بین المللی داشتند. گفتنی است، در اثنای اشاره رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک به الگوی لبنان، وزیر امور خارجه با لحنی کنایه آمیز عنوان کرد که جمهوری اسلامی ایران، "فرصت داشتن پُست ریاست جمهوری در لبنان را از دست داد".

ادامه گفتگوها به بررسی وضعیت داعش در منطقه اختصاص یافت. وزیر امورخارجه نروژ با برشمردن اولویت های کنونی ترکیه در منطقه اظهار داشت که در حال حاضر، دستگیری فتح ا... گولن، بحران کُردی، آینده بشار اسد و در نهایت، آینده داعش، چهار اولویت اصلی ترکیه در منطقه است. در واقع، قصد وی از برشمردن اهداف ترکیه این موضوع بوده که داعش در انتهای لیست اولویت های راهبردی ترکیه جای دارد. در پاسخ به اظهارات مقام نروژی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک با تبیین نظری گروه های تروریستی در سطح عراق و سوریه، بیان داشتند که ترکیه و قطر از گروه تروریستی «جبهه النصره» حمایت می کند و علت آن در وفاداری های ایدئولوژیک آن ها به اخوان المسلمین است. لیکن، داعش ریشه در حزب بعث عراق داشته و هسته اصلی آن از سوی افسران سابق رژیم صدام حسین شکل گرفته است. ایشان در پاسخ به سوال وزیرامور خارجه نروژ مبنی بر آینده داعش، با بیان این موضوع که جبهه النصره و داعش به ترتیب ماهیتی سوری و عراقی داشته، اظهار داشتند که داعش در کوتاه مدت نابود نخواهد شد، هرچند تضعیف آن در کوتاه مدت، محتمل است.

وضعیت کنونی عراق، آخرین بحث در این نشست بود. رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک قاطعانه از استقرار دموکراسی در عراق حمایت کرده و تنها عامل بازدارنده و شکست داعش در این کشور را تقویت دموکراسی در این کشور عنوان کردند. ایشان در تایید اظهارات خود، به دیدارهای اخیر با رئیس مجلس اعلای عراق و رئیس پارلمان این کشور اشاره داشته و بیان کردند که در این دیدارها، تاکید بنده، به عنوان مشاور امور بین الملل مقام معظم رهبری، به مقامات عراقی، استقرار، گسترش و تقویت دموکراسی در عراق بوده است. در این اثنا، وزیر خارجه نروژ با لحن خاصی اعلام داشتند که عدم حمایت جمهوری اسلامی ایران از «نوری مالکی» در همین راستا قابل توصیف است. مقام نروژی نیز از سرمایه گذاری گسترده مادی دولت نروژ در قالب «صندوق ثبات» خبر داده و از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در خصوص دموکراسی در عراق اعلام حمایت و ابراز خرسندی نمود. بااین­حال، وزیرامور خارجه نروژ اعلام داشت که شبه نظامیان شیعی در عراق مانع برقراری ثبات و دموکراسی در عراق شده اند که دکتر ولایتی بلافاصله و در دو مرتبه اعلام داشتند که براساس قانون جدید، تمامی گروه های مسلح تحت نظارت نخست وزیر عراق درآمده اند.

دیدار وزیر امور خارجه نروژ با رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام راس ساعت 19:20 به پایان رسید.